امتياز واگذاري كشتيراني كارون به انگلستان و زمينههاي آن
از قرن نوزدهم به بعد اروپاييان به تجارت در خليج فارس توجه نشان دادند و كارون، تنها رودخانه قابل كشتيراني ايران و خليج فارس به دليل موقعيت خاص ژئوپولتيكي و تجارياش از نيمه اول قرن نوزدهم توجه سياحان و نمايندگان سياسي انگليس را به خود جلب كرد. دولت انگليس نيز براي محافظت از منافع خود در هندوستان و رقابت با روسيه و انتقال كالا به نواحي مركزي ايران درصدد كسب مجوز كشتيراني بر روي كارون برآمد و سرانجام اگرچه ناصرالدين شاه فرمان آزادي كشتيراني كارون را به سال 1306ق/1888م صادر كرد متن کامل
استعمار بريتانيا در منطقه خليج فارس و درياي عمان (از شكلگيري تا پايان قاجاريه)
روابط ايران و انگلستان با ارسال سفرا و مراسلات همكاري از دوره حكومت ايلخانان آغاز گشت. مراودات اقتصادي و جبههگيري مشترك بر ضد مسلمانان شامات از مهمترين دلايل اينگونه ارتباطات اوليه بود. در دوره تيموريان نيز اين روابط شكننده و بدون هدفمندي درازمدت ادامه يافت. دوره صفوي نقطه عطفي در توسعه روابط خارجي ايران با انگلستان محسوب ميگردد.متن کامل
هدف ادوارد براون از سفر به ايران
تحقيق و درك فرهنگ و تاريخ سياسي معاصر ايران بدون شناخت طراحان و سازندگان آن ممكن نيست. يكي از كساني كه در اين دو مقوله نقش بسزايي داشت «ادوارد براون» انگليسي است. او نقشهاي جداگانهاي در تراژدي مشروطيت، نگارش و تحليل ادبيات، تاريخ، ايجاد تفرقه ديني و... بازي كرد و نام خود را با مسائل مختلف ملي ما گره زد. «ويژگي دو رويه بودن تمدن غرب و اشخاص غربي» را در او ميتوان سراغ كرد.متن کامل
نقش انگلستان در عزل استاروزلسكي و نصب رضاخان
موقعيت جغرافيايي ايران در طول تاريخ و از جمله در قرن بيستم همواره يكي از انگيزههاي پيدايش و گسترش نظام سلطه جهاني و همچنين منبع نگراني جدي در منطقه بوده است. كشف منابع عظيم نفتي نيز در اوايل قرن بيستم به اين موقعيت حساس دامن زد و قدرتهاي بزرگ سلطهگر جهاني را بر آن داشت تا با اتخاذ سياستهاي همكاريجويانه يا رقابتجويانه به تاراج سرزمين ايران و داراييهاي آن اقدام نمايند.متن کامل
بررسي اوضاع سياسي و اجتماعي بلوچستان در دوره قاجار
بررسي اوضاع سياسي و اجتماعي بلوچستان در دوره قاجار يكي از مسائل مهم تاريخ معاصر ايران است كه كمتر بدان پرداخته شده است. بلوچستان از نخستين مناطق جنوبي ايران بود كه در جريان رقابت كشورهاي اروپايي بر سر كنترل و تسلط بر هندوستان، مورد توجه آنها قرار گرفت. در جريان اين رقابتها سرزمينهاي مجاور هندوستان به عنوان معابر دسترسي به آن سرزمين اهميت خاصي يافت. انگليسيها كه پس از سالها مبارزه با رقيبان، توانسته بودند دست آنان را از هندوستان كوتاه نموده، كنترل تجارت و سياست در هندوستان را به دست بگيرندمتن کامل
بررسي اجمالي نقش انگلستان در غارت منابع ملي ايران به هنگام جنگ جهاني دوم
انگلستان از هيچ كوششي براي حفظ و حمايت از هندوستان به عنوان ستون اصلي امپراتوري استعماري خود، فروگذار نميكرد. از آن جمله نه تنها كمربندي از كشورهاي قرنطينه در اطراف هندوستان ايجاد كرده بود بلكه راههاي سوقالجيشي مهمي را هم كه به اين سرزمين ختم ميشد، تحت كنترل خويش درآورده بود. تسلط و كنترل راههاي زميني و دريايي منتهي به هندوستان ميشد، فقط به معني حفظ امنيت مرزهاي هندوستان نبود، بلكه از نظر اقتصادي نيز منافع عظيمي را براي امپراتوري استعماري انگلستان با خود به ارمغان ميآورد.متن کامل
«انگلستان و غارت منابع نفتي ايران»
نگاهي به قراردادهاي نفتي ايران با دولتهاي انگليس و امريكا در دوره قاجار و پهلوي مبين اين نكته است كه در بيشتر اين امتيازات هيچگونه موازنهاي از لحاظ قدرت سياسي و نظامي بين گيرندگان امتياز و كشور ايران وجود نداشت و مذاكرات در شرايط مساوي بين طرفين صورت نميگرفت. در اين بين، قراردادهاي دارسي و كنسرسيوم را كه هردو آنها در شرايط بحران، فقر و ضعف دولتهاي وقت ايران با ابتكار انگليسيها به كشور تحميل شد ميتوان فقط نمونهاي از تضييع حقوق ملت ايران از سوي سياستمداران بريتانيا دانست. متن کامل
قيام رئيسعلي دلواري عليه انگليس
دوازدهم شهريور سالگرد شهادت رئيسعلي دلواري رهبر قيام مبارزين مسلمان تنگستاني عليه نيروهاي اشغالگر و متجاوز انگليسي در آخرين سالهاي قرن گذشته خورشيدي است . تنگستان منطقهاي كوهستاني در جنوب شرقي بوشهر است و از جنوب دشتستان بوشهر تا ساحل دريا امتداد دارد. شهرستان تنگستان شامل تنگستان شمالي به مركزيت «اهرم» و تنگستان ساحلي به مركزيت «دلوار» است. «دلوار» زادگاه و محل فرمانروايي «رئيسعلي دلواري» فرزند رئيس محمد است كه در كشاكش جنگ اول جهاني و در حمله انگليسيها به بوشهر، رشادت بسياري از خود نشان داد و به شهادت رسيد.متن کامل
پليس جنوب
روز ۲۶ اسفند ۱۲۹۴ تشكل نظامي مورد نظر انگليس با عنوان اختصاري « اس . پي . آر » ُدر صفحات جنوبي ايران شكل گرفت . تصميم انگليس براي ايجاد چنين تشكلي در اوايل زمستان همان سال اتخاذ شده بود .در دهم دي 1294 و در كشايش جنگ اول جهاني دولت انگلستان اعلام كرد قصد دارد يك نيروي نظامي در جنوب ايران به دليل آنچه كه «ناامني در استانهاي فارس و بوشهر» خوانده شد، بوجود آورد. اين تصميم در حقيقت در دومين سال جنگ اول جهاني اتخاذ شد.متن کامل
انقلاب مشروطيت در منابع بينالمللي
مطالعات پيرامون تاريخ انقلاب مشروطيت ايران از نخستمتن کامل