مقايسه تطبيقی عملكرد اقتصادی مجالس اول و سوم شورای ملی
تأسيس مجلس شوراي ملي و حضور نمايندگان مردم دركسوت قانونگذار و ناظر بر امور كشور، نقطه عطفي درتاريخ ايران به شمار ميرود. متن کامل
متن کامل قرارداد 1940
تصویب قرارداد بازرگانی و بحرپیمایی منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و دلت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی قرارداد بازرگانی مصوب 15 فروردین ماه 1319 اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران از یک طرف و هیئت رییسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسالیستی از طرف دیگر نظر با اینکه مایلند روابط بازرگانی بین دو کشور را توسعه بدهند تصمیم به انعقاد قرارداد بازرگانی و بحرپیمایی نموده و برای این مقصود اختیار داران خود را بشرح زیر معین نموده: متن کامل
قرارداد 1907 کليد سياست خارجي دول روس و انگليس در ايران
ايران مقارن با قرن 20 در ميدان رقابت و کشاکش دو قدرت بزرگ جهاني که در شمال ايران و مرزهاي جنوبي صاحب نفوذ بودند، قرار گرفت. اين كشمكش گرچه سالها قبل از مشروطه به دليل بروز رقباي تازه وارد در صحنۀ بين المللي، جهت حفظ منافع استعماري منجر به تجديد نظر در استراتژيشان شده بود در سال 1907 منتج به قرارداد جديدي شد تا دو قدرت بزرگ روس و انگليس در مقابل رقيب تازه نفس خود، آلمان مقاومت کنند. متن کامل
جبههگيري گروههاي اسلامي در برابر پيمان 1919
پيمان منعقده ميان ايران و انگليس در دوران كابينه وثوق الدوله كه در 18 مرداد 1298منعقد گرديد و ارتش و امور مالي كشور را تحت نظارت انگليسيها در آورد، با موجي از مخالفتهاي جامعه به ويژه گروههاي اسلامي روبرو شد و هر چه از زمان انعقاد اين پيمان گذشت و ابعاد آن بيشتر فاش شد، مخالفتهاي اجتماعي با آن افزايش يافت.متن کامل
نگاهی به ۲قراردادهای ۱۹۲۱ و۱۹۴۰ بین ایران و شوروی درباره خزر
قرار داد ۱۹۲۱ بین ایران و روسیه از قراردادهاي نسبتا منصفانه در تاریخ ایران است که متاسفانه با توجه به شرایط داخلی ایران ، دولتمردان آن زمان کشورمان ( اواخر دوران قاجار ) نتوانستند به موقع تعهدات روسیه کمونیستی را از حالت نسیه به نقد تبدیل کنند و تا ” تنور داغ بود نان خود را بچسبانند “. در نتيجه لحن قرار داد سال ۱۹۴۰ كه در زمان استالين به امضا رسيد کمی متفاوت از قرارداد ۱۹۲۱ بود .متن کامل
انعقاد و الغاء قرارداد ۱۹۱۹
انگلیسیها برای تسهیل امضای قرارداد 1919 مقادير زيادي پول ميان رئيس الوزرا و دو وزير امضاكننده و دست اندر كار قرارداد توزيع كردند . علاوه بر اين انگليسيها با شرط احمد شاه براي حمايت از قرارداد مبني بر پشتيباني دائمي آنان از سلطنت وي در ايران موافقت كردند . متن کامل
نقش كرزن در قرارداد 1907
قرارداد 1907 فصل تازهاي از مناسبات سياسي دو قدرت روسيه و انگليس در ايران بود. لرد كرزن در اين قرارداد نقش قابل توجهي داشت. وي از جمله سياستمداران انگليسي بود كه در ترسيم مناسبات سياسي ايران و انگليس در آغاز قرن بيستم مؤثر بود. كرزن اهميت زيادي براي ايران در سياست خارجي انگليس قائل بود. او از منظر حفاظت از هند، ايران را يك حلقه مهم از مجموعه حلقههاي سرزمينهاي مجاور هند ميدانست. قرارداد 1907 در حقيقت تجلي همين ديدگاه بود. متن کامل
نقش انگلستان در ايجاد و هدايت جريان تودهاي نفتي در سالهاي 1323 تا كودتاي 28 مرداد 1332
پس از وقایع شهریور 1320 و آزادی احزاب، مطبوعات و گروههاي سیاسی- اجتماعی، حزب توده با پشتوانه عظیم حمایت خارجی و نیز ترسیم یک افق رویایی برای طبقات میانی و همچنین لایههای زیرین اجتماع، در سراسر ایران دست به تبلیغات وسیعی زد. خالی بودن ذهن مردم و حتی خواص جامعه نسبت به سران و هدایتكنندگان اصلی حزب توده موجب شد عدهاي از کارگران، دهقانان، کارمندان دون پایه دولت و روشنفکران جذب شعارهاي این حزب بشوند. از آنجا که حزب توده عملاً به ابزاری برای پیشبرد سیاستهاي توسعهطلبانه شوروی در ایران بدل شده بود، انگلستان براي مقابله با سياستهاي شوروي و حزب توده دست به اقداماتي زد. متن کامل
مسئله نفت و نقش آن در روابط ايران و انگليس از سال 1313ق/1896م تا 1332ق/1914م (با تكيه بر امتياز دارسي)
گسترش نفوذ سیاسی انگلیس در ایران بعد از عقد معاهدۀ پاریس (1273ق/ 1857م) و استقلال افغانستان، مقدمه بدست آوردن امتیازات اقتصادی بزرگی برای اتباع آن دولت بود. امتیازاتی که اهداف دولت انگلیس یعنی نفوذ سیاسی هر چه بیشتر در ایران را به دنبال داشت. واگذاری امتیاز ناموفق تأسیس خط آهن و استخراج کلیه معادن ایران به مدت هفتاد سال از جانب ناصرالدینشاه به «بارون جولیوس دو رویتر» از اتباع انگلیس و سپس واگذاری امتیاز تأسیس بانک شاهنشاهی به فرد مزبور از اینگونه موارد ميباشد. اما بزرگترین و مهمترین موفقیت دولت انگلیس جهت نفوذ سیاسی هر چه بیشتر در امور داخلی ایران در دوره مظفرالدینشاه و در امتیاز نفتی دارسی رقم خورد. امتیازی که براساس آن قرارداد، استخراج نفت ایران به استثنای پنج استان شمالی کشور، به مدت 60 سال به ویلیام ناکس دارسی از اتباع انگلیس واگذار شد (1319ق/1901م). متن کامل
قرارداد 1907م؛ زمينهها و پيامدها
اهمیت سرزمین ایران به عنوان منطقهای نزدیک به آبهای آزاد و اقیانوس هند و واسطۀالعقد شرق و غرب، به طور مشخص از دوره صفویه تا به امروز مورد توجه قدرتهای غربی به ویژه روسیه و انگلیس بوده است. هدف روسها در دستیابی به خلیجفارس و هندوستان، و سیاستهای انگلیسیها در حفظ موقعیت و پایگاه خود در هند و خلیجفارس، عمدهترین دلایل نفوذ و دخالتهای آنان در ایران عصر قاجاریه بود كه رقابتشان در گرفتن امتیازهای سیاسی و اقتصادی موجب بروز تنشهایی میشد. متن کامل