مکتب سياسي آخوند خراساني نيازمند بازشناسي است

مکتب سياسي آخوند خراساني نيازمند بازشناسي است

خبرگزاري ميراث فرهنگي- فرهنگ- دومين نشست همايش ايران يکصد سال پس از مشروطيت، تجارب گذشته، چشم انداز آينده به رياست حجت الاسلام فاضل ميبدي برگزار شد.
در اين نشست ابتدا حجت السلام دکتر محسن کديور استاد دانشگاه تربيت مدرس در مقاله اي با عنوان جايگاه دين و حقوق مردم در حکومت مشروطه از ديدگاه آخوند خراساني به ارائه ديدگاههاي اين روحاني موثر بر انقلاب مشروطه پرداخت و گفت: با فتواي علمايي که آخوند خراساني در صدر آنها قرار داشت، مشروطه به يک حرکت مردمي تبديل شد و سطوت محمد عليشاه را شکست.
وي درباره تفاوت هاي آراي سياسي آخوند خراساني با آراي ديگر علما گفت: آخوند خراساني نخستين متفکر شيعي و عالمي وحيد است که ولايت مطلقه را مختص ذات ربوبي مي داند و ولايت مطلقه کسان ديگر را مذموم مي شمارد.
کديور با اشاره به آراي آخوند خراساني درباره اختصاص قضاوت در امور شرعيه به فقها و قائل نبودن حق ويژه براي آنها گفت: يکي از اتهاماتي که از جانب نويسندگان لاييک در تاريخ نگاري مشروطه به علماي تاثيرگذار بر پيروزي اين انقلاب زده مي شود اين است که از مشروطيت درک صحيحي نداشته اند در حالي که  آراي آخوند خراساني درباره معناي مشروطه، حدود آزادي و مساوات  به روشني نشان مي دهد که وي درک درستي از ايدئولوژي مشروطه و دموکراسي داشته است. عبارات او با نوشته هاي يک نويسنده گمنام فرق دارد . با اين عبارات است که ستارخان جرات اسلحه کشيدن به روي شاه قاجار را به دست مي آورد.
کديور درباره آراي آخوند خراساني در رابطه با سه عرصه قواي مجريه، قضاييه و مقننه گفت: او نقش علما و فقها را در امر قضا بسيار مهم مي داند و در واقع براي غير فقها در اين امر نقشي قائل نيست و در مورد قانون گذاري نيز معتقد است که قوانين موضوعه مجلس بايد با احکام شرعي سنجيده شود. اما در مورد قوه اجراييه قائل به هيچ نقش و حق ويژه اي براي روحانيون نيست و از اين لحاظ مانند ستاره اي در بين فقهاي شيعه مي درخشد.
وي افزود: اگر فقهيان مدرسه قم با مکتب سياسي خراساني آشنا بودند، مسلما تغييراتي در قانون اساسي جمهوري اسلامي و خط مشي هاي سياسي آن شاهد بوديم. عدم انتشار مدون آراي عالمان مکتب سياسي خراساني باعث غفلت فقيهان از اين مکتب سياسي شده است.