بحران مشروطيت در ايران

بحران مشروطيت در ايران



هدف اثر حاضر اين است كه لايه هاي مختلف در مشروطه ايران بازشناسي شوند و هر كدام به تفكيك مورد نقد و ارزيابي قرار گيرند. تلاش بر اين بوده است كه انگيزه نيروهاي درگير در مشروطه ايران بازكاوي شوند و هر كدام با معيار منافع و مصالح ملي ايران به سنجش درآيند. بديهي است در آن تكاپوي فراگير هيچ گروهي اقدامات خود را مغاير با منافع ايران نمي شمرد؛ اما مي خواهيم در پرتو يك تجربه تاريخي سخنان هر گروه سياسي را با عمل آنان بسنجيم و ببينيم كدام بيان و عمل سياسي بيشتر با مصالح ايران سازگار بود؟ براي نيل به اين مهم تنها انگاره ما همانا رعايت مصالح ملي است. با اين وصف شرايط تاريخي ايران در آستانه مشروطه مورد بازبيني قرار گرفته، اوضاع بين المللي آن روزگار تحليل مي شوند. نقش انجمن هاي سري و مجامع ديگر در همين راستا ارزيابي و مواضع احزاب سياسي به بوته نقد گذارده شده است. در اين جريان به طور كلي دو خط متمايز از هم، يكي به رهبري انجمن هاي سري و ديگري به رهبري روحانيون مقيم نجف، به طور مشروح توضيح داده شده است.