سردار معظم كردستاني
ميرزافرجالله آصف، ملقب به سردارمعظم كردستاني، در 1260ش در سنندج به دنيا آمد. ميرزاعلينقي پدر آصف، از مالكان بانفوذ كردستان و از لشكرنويسان بود. علينقي در 1313ق به لقب آصفديوان و پس از گذشت ده سال به آصفاعظم مشهور شد. اين لقب سبب شد تا فرزندان وي نام خانوادگي آصف را براي خود برگزينند. ميرزافرجالله پس از پايان تحصيلات مقدماتي نزد حاجشيخعبدالحميد متخلص به عرفان به نظام روي آورد و به فرماندهي قشون ظفركردستاني رسيد. در 1293ش همزمان با بازگشايي مجلس شوراي ملي به نمايندگي از كردستان به سومين دوره مجلس راه يافت و به سردارمعظم كردستاني مشهور شد. اين دوره به دليل مهاجرت نمايندگان به قم و كرمانشاه در آبان 1294 تعطيل شد. انتخابات مجلس چهارم در ارديبهشت 1296 شروع و مجلس با چهار سال تأخير در تير 1300 آغاز به كار كرد. آصف در مجلس چهارم و پنجم نيز حضور داشت. وي در دوره پنجم از جمله نمايندگاني بود كه در 9 آبان 1304 به ماده واحدة خلع قاجاريه از سلطنت و واگذاري حكومت موقت به رضاخان رأي مثبت داد. پس از آن مجلس مؤسسان در آبان و آذر 1304 تشكيل شد كه سلطنت ايران را به رضاخان انتقال داد. آصف نيز در اين مجلس عضويت داشت و از جمله رأيدهندگان به آن ماده واحده بود. وي در دورههاي هفتم تا سيزدهم نيز از طرف مردم سنندج نماينده مجلس شوراي ملي شد، اما در دوره سيزدهم از نمايندگي استعفا كرد؛ هر چند دوباره دردوره بعدي به مجلس شوراي ملي راه يافت، و در اين دوره از اعضاي شاخص گروه اكثريت به رهبري طاهري بود. آصف از جمله زمينداران صاحبنام سنندجي بود. با تعويقي كه در تشكيل مجلس پانزدهم روي داد، احمد قوام حزب دمكرات ايران را به راه انداخت كه آصف هم به عضويت آن درآمد و از منزل وي در سنندج به عنوان پايگاه اوليه نمايندگان حزب دمكرات سنندج استفاده ميشد. آصف در 1324ش مدتي سرپرستي فرمانداري شهرستانهاي گروس و سنندج را به عهده داشت و در 1325ش نيز به فرمانداري اين دو شهرستان منصوب شد. در تير 1326 براي دوازدهمين بار وارد پانزدهمين دوره مجلس شوراي ملي گرديد، و پس از پايان اين دوره در 1328 به همراه 5 تن ديگر با سمت نماينده كردستان در مجلس مؤسسان دوم حضور پيدا كرد. در انتخابات دوره شانزدهم مجلس شوراي ملي و اولين دوره مجلس سنا، در 1328ش، به عنوان سناتور انتخابي كردستان و كرمانشاه به مجلس سنا رفت. آصف تا پايان عمر در اين مقام باقي ماند، تا اينكه در 21 دي 1333 بر اثر عارضه قلبي درگذشت. (آرامش، خاطرات سياسي، صفحات متعدد؛ متين دفتري، خاطرات يك نخستوزير، ج 2، ص 36؛ اسناد احزاب سياسي ايران، ج 2، صفحات متعدد).