رفتن اين بى‏غيرت‏ها به حمام مسلمين اشكال دارد

پديده تحصن در سفارت بيگانگان در نهضت مشروطيت پديده‏اى زشت و تأثربرانگيز است كه با هدايت برخى محافل بيگانه‏پرست نظير انجمن‏هاى مخفى صدر مشروطيت و چهره‏هايى مرموز نظير ارباب اردشيرجى سرجاسوس انگلستان در ايران صورت گرفت. تحصن در سفارت انگلستان در تهران رفته‏رفته به تحصن در كنسولگرى‏هاى دول بيگانه در شهرها سرايت كرد و به هر بهانه‏اى عده‏اى به سفارت بيگانه پناهنده مى‏شدند. در اينجا نحوة برخورد حاج‏آقا نورالله را با اين پديده زشت از خلال مذاكرات انجمن مقدس ملى اصفهان به نظاره مى‏نشينيم. 


قسمتى از مذاكرات انجمن مقدس ملى اصفهان به تاريخ 4 صفرالمظفر سنه 1326 قمرى دربارة متحصنين و تحصن در كنسولگرى روس و انگليس 

«اقا ميرسيد حسن قمشه : سربازهاى فوج چهارمحال به واسطة حقوق دوساله خود پناه قنسولگرى روس برده‏اند و آبروى دولت و ملت را به كلى از ميان برده‏اند.

آقاى ثقهًْ‌الاسلام : صحيح است بعضى از سربازهاى فوج چهارمحال به تحريك سلطان عباسقلى كه پيش در فوج بوده و فعلاً معزول است به قنسولگرى روس رفته‏اند و اينها هم سرباز نبوده‏اند، جديد هستند بايد جدا انجمن از وزير جنگ حكم اخراج آنها را بخواهد كه كسان ديگر مرتكب چنين كارى كه اسباب برباد دادن شرف ايرانيان است نشود. »

سخنرانى حاج آقا نوراللّه در جلسه 7 صفر سنه 1326 قمرى انجمن مقدس ملى اصفهان در مورد سربازان پناهنده به قنسولگرى روس، خطاب به صاحب منصبان قشون :

«از اشخاصى كه مثل اين چند نفر سرباز جديد بيشرف كه به قونسولگرى روس پناه برده‏اند دورى كنيد. امروز مى‏توان گفت كه رفتن اين بى‏غيرتها به حمام مسلمين اشكال دارد.خداوند خودش جزاى اينها را بدهد.

آقاى ميرزا محمدعلى كلباسى : اينكه فرموديد رفتن اينها در حمام مشكل است بايد مقرر فرماييد اين مطلب را به تمام ملت اعلان نمايند تا كس ديگرى مرتكب چنين عملى نشود.

آقاى ميرسيد حسن قمشه : بايد حكومت رسما به قونسول اطلاع بدهد كه اينها سرباز نيستند و جدا عزل آنها را از وزير جنگ بخواهد.

جلاءالسلطنه لشكر نويس باشى اظهار داشت كه ايالت جليله مى‏فرمايد كه انجمن مقدس چه دستورالعمل مى‏دهد از براى اين چند سرباز كه به قونسولگرى روس رفته‏اند.

آقاى ثقهًْ‌الاسلام : چندين مرتبه گفته‏ام كه بايد حكومت جدا عزل آنها را از وزير جنگ بخواهد. »

قسمتى از مذاكرات انجمن مقدس ملى اصفهان به تاريخ شنبه ، 1 صفر 1325 قمرى

حضرت حجهًْ‌الاسلام (آقانجفى) فرمودند: امروز هم خبر آوردند بعضى از اهل سده مى‏خواهند به قونسولگرى انگليس بروند و اظهار نمايند كه از بابت ماليات به ماها اجحاف شده است. من فرستادم آنها را منع كردند، فعلاً آمده‏اند در مسجد شاه. »