«مجلس شوراي مملکتي» در استبداد صغير گامي در جهت احياي «عدالتخانه»

«مجلس شوراي کبراي مملکتي» (که با فرمان محمدعلي شاه ، در اوايل ذي قعده 1326ق تشکيل يافت) مجلسي بود که اعضاي آن ، حق نداشتند شغل دولتي داشته باشند و در صورت قبول سمت دولتي ، بايد استعفا مي دادند، از حقوق مهم و قابل توجهي برخوردار بودند، چون: حق نظارت بر وزارتخانه ها و تحقيق و تفحص در امور آنها ؛ احضار و استيضاح و در صورت لزوم ، محاکمه و عزل وزرا ؛ رسيدگي به شکايت عارضين و سوال از وزير مربوطه براي احقاق حق آنان ؛ ارائه نظريات اصلاحي ؛ رد لوايح دولتي ؛ و لزوم کسب اجازه دولت از آنان براي واگذاري امتيازات خارجي. 

شيخ در نامه به علماي مازندران (5ذيقعده1326)افتتاح مجلس مزبور را (که به نوشته او: از جمعي از وزرا و رجال و تجار «محترم عاقل دانشمند خير خواه دولت و ملت» تشکيل مي شد) تبريک گفته و اظهار اميدواري مي کند که: «ان شائ الله من بعد آنچه راجع به قوانين عامه و معدلت تامه است در اين دارالعداله مبارکه مذاکره و اقدام خواهد گرديد». و مسلما اگر دسته و دسايس بيگانگان مي گذاشت اوضاع کشور به حال عادي بازگردد، شيخ با حمايت «مشروط» خود از اين مجلس ، مي کوشيد اهداف عدالتخواهانه اش را به دست اعضاي آن تحقق بخشد... 


حجت الاسلام دکترعلي ابوالحسني (منذر)